ਇੱਕ ਖ਼ਤ ਮਾਂ ਦੇ ਨਾਮ

Posted on:- 17-11-2016

-ਨਕਿਤਾ ਅਜ਼ਾਦ
ਪਿਆਰੀ ਮਾਂ,
ਕਈ ਵਾਰ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ‘ਚ ਖਿਆਲ ਆਇਆ ਕਿ ਤੈਨੂੰ ਇੱਕ ਖ਼ਤ ਲਿਖਾਂ । ਕਦੇ ਹੰਝੂਆਂ ਭਰਿਆ ਤੇ ਕਦੇ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ । ਪਰ ਅੱਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਕਦੇ ਹਿੰਮਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ । ਤੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ, ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਝਗੜਦੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਿਵੇਂ ਗੁਜਰਦੀ ਰਹੀ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ । ਤੇਰੀਆਂ ਪੈੜਾਂ ਤੇ ਤੁਰਦੇ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਲਿਖਦੇ ਅੱਜ ਮੈਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਮੋੜ ਤੇ ਖੜ੍ਹੀ ਹਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਨਵੀਂਆਂ ਚੁਣੋਤੀਆਂ ਮੇਰਾ ਇੰਤਜਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਤੈਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ।

ਮਾਂ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਹਰ ਪੜ੍ਹਾਅ ਤੇ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਕਹਿੰਦੀ ਰਹੀ ਕਿ “ਧੀਏ ਕੁੱਝ ਬਣ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਨਾਮ ਰੋਸ਼ਣ ਕਰੀ ।” ਸਿਰਫ ਏਹੀ ਨਹੀਂ, ਤੂੰ ਵੀ ਮੇਰੇ ਲਈ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਕਿ ਮੈਂ ਕੁੱਝ ਬਣ  ਸਕਾ । ਕਦੇ ਤੂੰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾ ਦੇ ਤਾਅਨੇ ਸਹਿੰਦੀ, ਕਦੇ ਘਰਦਿਆਂ ਨਾਲ ਲੜਦੀ, ਕਦੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਫੀਸ ਦਾ ਇੰਤਜਾਮ ਕਰਦੀ ਜਾਂ ਕਦੇ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਨਾਲ ਲੜ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਬਾਹਰ ਪੜ੍ਹਣ ਭੇਜਦੀ ।  ਤੂੰ ਹਰ ਮੋੜ ਤੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜਬੂਤ ਔਰਤ ਦੀ ਮਿਸ਼ਾਲ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਹੈ । ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਮੈਨੂੰ ਹਰ ਖ਼ੁਸ਼ੀਂ ਦੇਣ ਲਈ ਤੂੰ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਲੜੇ ਹਨ ।

Read More

ਗ਼ਜ਼ਲ -ਗੁਰਭਜਨ ਗਿੱਲ

Posted on:- 12-12-2017

ਬੰਦਿਆਂ ਕੋਲੋਂ ਛਾਵਾਂ ਮੰਗਣ, ਛਾਂਗੇ ਬਿਰਖ ਵਿਚਾਰੇ ਹੋ ਗਏ।
ਮਾਪੇ ਕੱਲਮਕੱਲ੍ਹੇ ਬੈਠੇ, ਕੋਰੇ ਅੱਖ ਦੇ ਤਾਰੇ ਹੋ ਗਏ।

ਸਿਵਿਆਂ ਅੰਦਰ ਜਾਵੇ ਇਹ ਰਾਹ,ਜ਼ਹਿਰ ਪਰੁੱਚਾ ਪੌਣਾਂ ਅੰਦਰ,
ਅਗਨੀ ਭੇਟ ਬਨਸਪਤਿ ਹੋਈ,ਸਾਹ ਲੈਣੇ ਵੀ ਭਾਰੇ ਹੋ ਗਏ।

ਘਰ ਤੋਂ ਤੁਰਿਆ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵੱਲ ਨੂੰ,ਰਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਵਾਚ ਗਿਆ ਹਾਂ,
ਮੇਰੇ ਮਨ ਦੇ ਖੰਭ ਵੀ ਯਾਰੋ ਡਾਢੇ  ਬੇ ਇਤਬਾਰੇ ਹੋ ਗਏ।

ਮੋਹ ਮਮਤਾ ਦੇ ਧਾਗੇ ਛੁੱਟੇ , ਟੁੱਟੀ ਡੋਰ ਪਤੰਗੜੀਆਂ ਦੀ,
ਖ਼ੁਸ਼ਬੋਈਆਂ ਦੀ ਜੂਨੀ ਪੈ ਗਏ, ਰੱਬ ਨੂੰ ਯਾਰ ਪਿਆਰੇ ਹੋ ਗਏ।

ਫੁੱਲਾਂ ਭਰੀ ਕਿਆਰੀ ਛੱਡ ਕੇ, ਅੰਬਰ ਦੇ ਵਿੱਚ  ਬਣ ਗਏ ਤਾਰੇ,
ਯਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨ ਧਰਤੀ ਸੁੰਨੀ ,ਅੱਥਰੂ ਮਣ ਮਣ ਭਾਰੇ ਹੋ ਗਏ।

Read More

ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਇ ਨਿੱਜੀ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਨੱਥ ਪਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ -ਡਾ. ਇਕਬਾਲ ਸੋਮੀਆਂ

Posted on:- 06-12-2017

ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਨੇ ਸਾਮਰਾਜਵਾਦੀ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਦਿਆਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਸੱਜਿਆ-ਧੱਜਿਆ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਹੜਾ ਚਹੁੰ ਪਾਸਿਓਂ ਕੰਡਿਆਲੀ ਤਾਰ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਮਹਿਲ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਤਾਲੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ਭਾਵ ਇਸ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਤਨ-ਮਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਖੋਹ ਲਈ ਹੈ ਤੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਵਸਤਾਂ ਦਾ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵਿੱਦਿਆ ਪਰਉਪਕਾਰ ਜਾਂ ਸੇਵਾ ਦਾ ਕਾਰਜ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਨੇ ਬਾਕੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਵਰਗੀ ਲੋੜ ‘ਵਿੱਦਿਆ’ ਦਾ ਵੀ ਵਪਾਰੀਕਰਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੁਲਕ ਵਿਚ ਜੋ ਵੀ ਨਿੱਜੀ ਸੰਸਥਾ ਖੋਲ੍ਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੇਵਲ ਮੰਡੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੀ ਹੈ।

ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 19 (6) ਵਿਚ ਇਹ ਦਰਜ ਹੈ ਕਿ 'ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਕੋਈ ਵੀ ਪੇਸ਼ਾ ਅਪਣਾਉਣ, ਵਪਾਰ ਜਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ।’ ਪਰ ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ਼ ਗ਼ਲਤ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਆੜ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰ ਪੂੰਜੀਪਤੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਮਿਲ ਕੇ ਵਿੱਦਿਆ, ਸਿਹਤ, ਜਲ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਪਾਰ ਬਣਾ ਲਵੇ। ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿਚ ਤਾਂ ਧਾਰਾ 45 ਦਰਜ ਕਰ ਲਈ ਗਈ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਾਗੂ ਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

Read More

ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਨਫਰਤੀ ਮਾਹੌਲ ਬਾਰੇ

Posted on:- 20-02-2019

ਸ਼ੱਕ  ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ! ਉੱਤਰੀ  ਭਾਰਤ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ  ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਭੜਕਾਊ  ਨਾਹਰਿਆਂ ਨਾਲ  ਜਲੂਸ ਨਿਕਲ  ਰਹੇ ਹਨ,  ਨਾਹਰੇ  ਕੁਝ  ਇਸ ਤਰਾਂ  ਦੇ  ਲੱਗ  ਰਹੇ ਹਨ  ਅਤੇ  ਤਖਤੀਆਂ  'ਤੇ  ਲਿਖੇ ਗਏ ਹਨ  ਕਿ

*''ਹਮੇਂ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲਾ ਚਾਹਿਏ!''
*'', ਹਮ ਭੂਖੇ   ਰਹਿ  ਲੇਂਗੇ ਪਰ ਮੋਦੀ ਜੀ, ਬਦਲਾ ਲੋ!''
*''ਆਮ ਚੁਨਾਵ ਰੋਕ ਦੋ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕੋ ਠੋਕ ਦੋ!''
*''ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕੀ ਮਾਂ ਕੀ ........!''
*''ਦੇਸ਼ ਕੋ ਬਚਾਓ ਮੋਦੀ ਜੀ ਕੋ ਫਿਰ ਸੇ ਲਾਓ !''... !

ਸਕੂਲੀ ਬੱਚੇ  ਵੀ  ਤਖਤੀਆਂ  ਲੈ ਕੇ  ਜਲੂਸ ਕੱਢ  ਰਹੇ ਹਨ  I ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ  ਸਰਸਵਤੀ ਸ਼ਿਸ਼ੁ ਮੰਦਿਰਾਂ  ਦੇ  ਬੱਚਿਆਂ  ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਈਵੇਟ  ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵੀ  ਵੱਡੀ  ਪੱਧਰ  'ਤੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ  ! ਇਹਨਾਂ  ਪਰਾਈਵੇਟ  ਸਕੂਲਾਂ  ਦੀ  ਮੈਨੇਜਮੇਂਟ ਨੂੰ  ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਨੇਤਾ ਜਲੂਸ ਕੱਢਣ  ਲਈ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ  | ਇਹਨਾਂ  ਜਲੂਸਾਂ  ਵਿਚ  ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਗੱਦਾਰ  'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਪਰਸਤ  ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਨਾਹਰੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ  ! ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਬਾਦੀ ਦੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜਰਦੇ ਹੋਏ ਜਾਣ ਬੁੱਝਕੇ ਤਨਾਓ ਵਧਾਉਣ ਤੇ ਸੰਤਾਪ ਪੈਦਾ ਕਰਨ  ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ! ਜੀ-ਨਿਊਜ਼ , ਆਜ ਤਕ , ਰਿਪਬਲਿਕ ਟੀਵੀ, ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਆਦਿ ਚੈਨਲ ਤਾਂ ਦਿਨ- ਰਾਤ ਜ਼ਹਿਰ ਉਗਲ ਰਹੇ ਹਨ !

Read More

ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ : ਆਰਫ਼ਾ ਖ਼ਾਨਮ

Posted on:- 17-02-2019

suhisaver

ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੋਚ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ :ਨੇਹਾ ਦੀਕਸ਼ਤ
ਸੂਹੀ ਸਵੇਰ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਕਰਵਾਇਆ ਸਲਾਨਾ ਸਮਾਗਮ


ਲੁਧਿਆਣਾ : ਸੂਹੀ ਸਵੇਰ ਮੀਡੀਆ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਪੁਨਰ ਆਗਮਨ ਦੀ 7ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਵਨ ਵਿਖੇ ਸਲਾਨਾ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ 'ਦ ਵਾਇਰ' ਦੀ ਸੀਨੀਅਰ ਸੰਪਾਦਕ ਆਰਫ਼ਾ ਖ਼ਾਨਮ ਸ਼ੇਰਵਾਨੀ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਖੋਜੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇਹਾ ਦੀਕਸ਼ਤ ਨੇ ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਵਜੋਂ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕਰਕੇ 'ਧਾਰਮਿਕ ਮੂਲਵਾਦ, ਔਰਤ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ' ਵਿਸ਼ੇ ਉੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੈਕਚਰ ਦਿੱਤਾ।

ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਰਫ਼ਾ ਖ਼ਾਨਮ ਸ਼ੇਰਵਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ, ਸੁਰੱਖਿਆ, ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਆਦਿ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਲਵ ਜਿਹਾਦ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਗਾਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਅੱਖੋਂ ਪਰੋਖੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤਹਿਤ ਔਰਤ ਦੇ ਅਸਲ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿੱਛੇ ਚਲੀ ਗਈ ਹੈ।ਆਰਫਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਸ਼ਤ ਵਰਗ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਜਾਵੇ।ਇਸ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਇੱਕਜੁੱਟ ਹੋ ਜਾਣ ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਇੱਕ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਸਮਾਜ ਹੌਂਦ ਵਿੱਚ ਆਵੇਗਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇਹਾ ਦੀਕਸ਼ਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦੇ ਹਨ ਉਹ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੋਚ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੇ। ਨੇਹਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੇਸ਼ੱਕ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕਾਫੀ ਗਿਣਤੀ ਹੈ ਪਰ ਹਾਲੇ ਵੀ ਜੋ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਉਹ ਸਿਰਫ ਮਰਦਾਂ ਕੋਲ ਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੋਚ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਨਾਂ ਪਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਜਿਹੜੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਸਕੇ।

Read More